مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر چشم انداز زمان با درمان ذهن آگاهی بر انگیزش تحصیلی، شيفتگي تحصيلي، اهمال‌ کاری تحصيلي و پايداري تحصيلي در دانش آموزان سیل زده مقطع متوسطه دارای علائم اختلال استرس پس از سانحه
دوره 7، شماره 24، 1403، صفحات 102 - 118
1دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان، ایران
2استاد گروه آموزشی رواننشاسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان، ایران
3استاد گروه آموزشی رواننشاسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان، اصفهان، ایران
چکیده:
در این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر چشم انداز زمان، با درمان ذهن آگاهی بر انگیزش تحصیلی، شیفتگی تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی در دانش آموزان سیل زده مقطع متوسطه دارای علائم اختلال PTSD بررسی شد. طرح پژوهش به روش نیمه آزمایشی گسترش یافته با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل و مطالعه پیگیری می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان متوسطه اول سال تحصیلی 1400-1399 دبیرستان های مناطق باوی، کارون، حمیدیه و شاوور استان خوزستان بود. بعد از غربال گری اولیه و رضایت والدین و دانش آموزان 60 نفر انتخاب شدند و به صورت کاملا تصادفی 20 نفر در گروه مداخلات ذهن آگاهی، 20 نفر در گروه درمان مبتنی بر چشم انداز زمان و 20 نفر در گروه کنترل گمارش شدند. از پرسشنامه های اختلال PTSD می سی سی پی، انگیزش تحصیلی، فرم کوتاه مقیاس شیفتگی مارتین و جکسون، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی استفاده شد. داده ها با نرم افزار 24spss به روش تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد فرضیه های مربوط به اثربخشی درمان مبتنی بر چشم انداز زمان و درمان ذهن آگاهی بر انگیزش تحصیلی، شیفتگی تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی تایید شدند، ولی فرضیه های مربوط به مقایسه اثربخشی این دو درمان بر متغیرهای وابسته تایید نشد. بنابراین اجرای درمان های مبتنی بر چشم انداز زمان، ذهن آگاهی برای متغیر های وابسته پژوهش و مشکلات تحصیلی دیگر دانش آموزان دختر و پسر در مقاطع تحصیلی مختلف توصیه می شود.
در این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر چشم انداز زمان، با درمان ذهن آگاهی بر انگیزش تحصیلی، شیفتگی تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی در دانش آموزان سیل زده مقطع متوسطه دارای علائم اختلال PTSD بررسی شد. طرح پژوهش به روش نیمه آزمایشی گسترش یافته با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل و مطالعه پیگیری می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان متوسطه اول سال تحصیلی 1400-1399 دبیرستان های مناطق باوی، کارون، حمیدیه و شاوور استان خوزستان بود. بعد از غربال گری اولیه و رضایت والدین و دانش آموزان 60 نفر انتخاب شدند و به صورت کاملا تصادفی 20 نفر در گروه مداخلات ذهن آگاهی، 20 نفر در گروه درمان مبتنی بر چشم انداز زمان و 20 نفر در گروه کنترل گمارش شدند. از پرسشنامه های اختلال PTSD می سی سی پی، انگیزش تحصیلی، فرم کوتاه مقیاس شیفتگی مارتین و جکسون، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی استفاده شد. داده ها با نرم افزار 24spss به روش تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد فرضیه های مربوط به اثربخشی درمان مبتنی بر چشم انداز زمان و درمان ذهن آگاهی بر انگیزش تحصیلی، شیفتگی تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی و پایداری تحصیلی تایید شدند، ولی فرضیه های مربوط به مقایسه اثربخشی این دو درمان بر متغیرهای وابسته تایید نشد. بنابراین اجرای درمان های مبتنی بر چشم انداز زمان، ذهن آگاهی برای متغیر های وابسته پژوهش و مشکلات تحصیلی دیگر دانش آموزان دختر و پسر در مقاطع تحصیلی مختلف توصیه می شود.
کلمات کلیدی:
انگیزش تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، پایداری تحصیلی، درمان مبتنی بر چشم انداز زمان، ذهن آگاهی، شیفتگی تحصیلی
انگیزش تحصیلی، اهمال کاری تحصیلی، پایداری تحصیلی، درمان مبتنی بر چشم انداز زمان، ذهن آگاهی، شیفتگی تحصیلی