دوره و شماره : آماده انتشار

نویسندگان : مرضیه میرشکاری* ¹

چکیده :
ازدواج یکی از پدیده ها ونهادهای مهم اجتماعی است که نقش بسیار حساسی بر تمامی ابعاد زندگی انسان دارد و داشتن آمادگی لازم از نظر جسمی و روانی و اجتماعی برای آن ضروری است. ازدواج در دوره کودکی و نوجوانی نوعی خشونت علیه کودکان و با حقوق کودک مغایر است و می تواند فرصت رشد و تکامل را از آنان سلب نماید. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خوددلسوزی و فرآیندهای شناختی ناکارآمد« آمیختگی شناختی، اجتناب شناختی، نشخوارفکری» در نشانگان روانشناختی (استرس) زنان با ازدواج زودهنگام انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زنان با ازدواج زودهنگام « زیر ۱۵سال» شهرستان خواف که تعداد آنها ۹۱۰ نفر بود. نمونه مورد مطالعه بر اساس جدول مورگان ۲۷۰ نفر از زنان با ازدواج زودهنگام شهرستان خواف بود که به روش نمونه گیری خوشه ای و به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها: پرسشنامه نشخوارفکری باقری نژاد و صالحی فدردی و طباطبایی(۱۳۸۸)، آمیختگی شناختی گیلاندرز و همکاران(۲۰۱۴)، اجتناب شناختی سکستون و دوگاس(۲۰۰۸)، خوددلسوزی نف(۲۰۰۳)، پرسشنامه DASSلاویبوند و لاویبوند(۱۹۹۵) استفاده تجزیه و تحلیل داده ها با کمک ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که فرآیندهای شناختی ناکارآمد « آمیختگی شناختی، اجتناب شناختی و نشخوارفکری» می تواند زمینه ساز استرس در زنان با ازدواج زود هنگام باشد در حالیکه خوددلسوزی می تواند مانع از استرس شود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود برای زوجین در آستانه ازدواج کارگاه های آموزش پیش از ازدواج برگزار گردد و آموزش و اطلاع رسانی بیشتر به والدین در خصوص آسیب های ازدواج زودهنگام صورت گیرد.

کلمات کلیدی :
ازدواج زودهنگام، خوددلسوزی، فرایندهای شناختی ناکارآمد، آمیختگی شناختی، اجتناب شناختی، نشخوار فکری، نشانگان روانشناختی