اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر احساس تنهایی و بیگانگی اجتماعی زنان فرهنگی بازنشسته
دوره 7، شماره 22، 1403، صفحات 97 - 108
1 گروه روانشناسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، فارس، ایران
2 استادیار گروه روانشناسی ، واحد فیروزآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروز آباد، فارس، ایران
چکیده :
احساس تنهایی که به‌عنوان تضاد میان روابط آرمانی و روابط واقعی افراد تعریف می‌شود و بیگانگی اجتماعی که شرایطی ست که فرد در آن خود را جدا از جامعه می‌داند، دو موضوع پراهمیت جوامع امروزی هستند که افراد میان‌سال و بازنشسته به علت جدا شدن از محیط کار و فوت نزدیکان بیشتر درخطر تجربه آن‌ها هستند. این پژوهش باهدف، اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر احساس تنهایی و بیگانگی اجتماعی زنان فرهنگی بازنشسته‌ی شهر شیراز به روش نیمه تجربی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. 80 نفر از بانوان بازنشسته‌ی آموزش‌وپرورش با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جای گرفتند. ابزارهای به‌کاررفته شامل پرسشنامه احساس تنهایی راسل و پرسشنامه بیگانگی اجتماعی بنی فاطمه بود. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش تنظیم هیجان گروهی مطابق پروتکل گراس قرار گرفتند و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS 28 انجام شد. یافته‌ها حاکی از تائید اثربخشی مداخله آموزش تنظیم هیجان بر احساس تنهایی و نمره کل بیگانگی اجتماعی بوده است (0/05>p)؛ اما اثربخشی این مداخله بر دو مؤلفه بی‌هنجاری و بیگانگی فرهنگی تائید نشد (0/05<p). بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان آموزش تنظیم هیجان را جهت کاهش احساس تنهایی و بیگانگی اجتماعی پیشنهاد کرد.
احساس تنهایی که به‌عنوان تضاد میان روابط آرمانی و روابط واقعی افراد تعریف می‌شود و بیگانگی اجتماعی که شرایطی ست که فرد در آن خود را جدا از جامعه می‌داند، دو موضوع پراهمیت جوامع امروزی هستند که افراد میان‌سال و بازنشسته به علت جدا شدن از محیط کار و فوت نزدیکان بیشتر درخطر تجربه آن‌ها هستند. این پژوهش باهدف، اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر احساس تنهایی و بیگانگی اجتماعی زنان فرهنگی بازنشسته‌ی شهر شیراز به روش نیمه تجربی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل انجام شد. 80 نفر از بانوان بازنشسته‌ی آموزش‌وپرورش با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جای گرفتند. ابزارهای به‌کاررفته شامل پرسشنامه احساس تنهایی راسل و پرسشنامه بیگانگی اجتماعی بنی فاطمه بود. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش تنظیم هیجان گروهی مطابق پروتکل گراس قرار گرفتند و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS 28 انجام شد. یافته‌ها حاکی از تائید اثربخشی مداخله آموزش تنظیم هیجان بر احساس تنهایی و نمره کل بیگانگی اجتماعی بوده است (0/05>p)؛ اما اثربخشی این مداخله بر دو مؤلفه بی‌هنجاری و بیگانگی فرهنگی تائید نشد (0/05<p). بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان آموزش تنظیم هیجان را جهت کاهش احساس تنهایی و بیگانگی اجتماعی پیشنهاد کرد.
کلمات کلیدی :
آموزش تنظیم هیجان، احساس تنهایی، بیگانگی اجتماعی، بازنشستگی
آموزش تنظیم هیجان، احساس تنهایی، بیگانگی اجتماعی، بازنشستگی