دوره 6، شماره 18، 1402، صفحات 38 - 56

نویسندگان : دکتر علی ناصری ¹ ، آذین حیات پور* ²

چکیده :
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم هیجان در رابطه بین طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و اختلالات رفتاری برونی‌سازی و برونی سازی شده در نوجوانان بود. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 بود؛ نمونه آماری شامل 200 نفر از این دانش¬آموزان بود که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه-های طرح‌واره‌های ناسازگار اوليه يانگ (YSQSF)، سیاهه ی رفتاری کودک (CBCL) آخنباخ و پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان (CERQ-K-P) بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که راهبردهای تنظیم هیجان نقش واسطه ای در ارتباط بین طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و اختلالات رفتاری برونی‌سازی شده و برونی سازی شده دارد (0/05>P). طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه بر اختلالات رفتاری برونی‌سازی و برونی سازی شده اثر معنادار دارد (0/05>P). نتایج پژوهش همچنین نشان داد که راهبردهای تنظیم هیجان بر اختلالات رفتاری برونی‌سازی و برونی سازی شده اثر مثبت معنادار دارد (0/05>P). درمجموع نتایج پژوهش حاضر نشان داد که طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه می توانند با واسطه گری راهبردهای تنظیم هیجان موجب بروز اختلالات رفتاری برونی‌سازی و برونی سازی شده در نوجوانان شوند؛ امری که توصیه می شود توسط والدین و مسئولین آموزش‌وپرورش کشور موردتوجه خاص قرار گیرد.

کلمات کلیدی :
اختلالات رفتاری درونی سازی و برونی شده، طرحواره های ناسازگار اولیه، راهبردهای تنظیم هیجان