رابطه ی کنش وری ادراک شده خانواده و نظام ارزشی دانش آموزان در انتخاب رشته دوره متوسطه: نقش واسطه ای توانمندی من
دوره 4، شماره 9، 1400، صفحات 49 - 64
1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران پزشکی
2 استادیار دانشکده روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران
3 دانشیار دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران پزشکی تهران، ایران.
چکیده :
این پژوهش باهدف تعیین رابطه ی کنش وری ادراکشده خانواده و نظام ارزشی دانش آموزان در انتخاب رشته دوره متوسطه با نقش واسطه ای توانمندی من انجام شد. مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در کلاس نُهم شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. تعداد 120 نفر از دانش آموزان دختر با روش نمونهگیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه سنجش خانواده (اپشتاین و همکاران، 1983)، پرسشنامه توانمندی من (بشارت، 1386) و پرسشنامه نظام ارزشی (شوارتز، 2004) بود. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و مدلیابی معادلات ساختاری انجام شد. بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی روابط علّی بین متغیرهای مذکور، از برازش قابل قبولی برخوردار بود. بهطورکلی، در مدل پیشنهادی پژوهش، نتایج نشان دادند که کنش وری ادراکشده خانواده هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم از طریق توانمندی من در بین دانش آموزان با نظام ارزشی رابطه دارد. همچنین، نتایج نشان داد که بین کنش وری ادراکشده خانواده و توانمندی من در انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسطه دانش آموزان رابطه وجود دارد (0/713=r و 0/05>P)؛ و رابطه بین نظام ارزشی دانش آموزان و توانمندی من در انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسطه مثبت و معنادار بود (0/781=r و 0/05>P). با توجه به یافتههای این پژوهش می توان دریافت که پیوستگی اعضای خانواده و توانمندی من باعث نظام ارزشی مناسب و سازگار با هنجارهای خانواده و اجتماع در دانش آموزان و انتخاب رشته آگاهانه تر و متناسب بااستعدادهای دانش آموزان خواهد شد.
این پژوهش باهدف تعیین رابطه ی کنش وری ادراکشده خانواده و نظام ارزشی دانش آموزان در انتخاب رشته دوره متوسطه با نقش واسطه ای توانمندی من انجام شد. مطالعه حاضر توصیفی-همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در کلاس نُهم شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. تعداد 120 نفر از دانش آموزان دختر با روش نمونهگیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه سنجش خانواده (اپشتاین و همکاران، 1983)، پرسشنامه توانمندی من (بشارت، 1386) و پرسشنامه نظام ارزشی (شوارتز، 2004) بود. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و مدلیابی معادلات ساختاری انجام شد. بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی روابط علّی بین متغیرهای مذکور، از برازش قابل قبولی برخوردار بود. بهطورکلی، در مدل پیشنهادی پژوهش، نتایج نشان دادند که کنش وری ادراکشده خانواده هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیرمستقیم از طریق توانمندی من در بین دانش آموزان با نظام ارزشی رابطه دارد. همچنین، نتایج نشان داد که بین کنش وری ادراکشده خانواده و توانمندی من در انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسطه دانش آموزان رابطه وجود دارد (0/713=r و 0/05>P)؛ و رابطه بین نظام ارزشی دانش آموزان و توانمندی من در انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسطه مثبت و معنادار بود (0/781=r و 0/05>P). با توجه به یافتههای این پژوهش می توان دریافت که پیوستگی اعضای خانواده و توانمندی من باعث نظام ارزشی مناسب و سازگار با هنجارهای خانواده و اجتماع در دانش آموزان و انتخاب رشته آگاهانه تر و متناسب بااستعدادهای دانش آموزان خواهد شد.
کلمات کلیدی :
توانمندی من، کنش وری ادراک شده خانواده، نظام ارزشی، دانش آموزان.
توانمندی من، کنش وری ادراک شده خانواده، نظام ارزشی، دانش آموزان.